નાસાએ કરી કમાલ:મંગળ મંગળ ગ્રહ કાર્બન ડાયોક્સાઈડમથી પર 5 ગ્રામ  બનાવ્યો ઑક્સીજન

મંગળ પર શ્વાસનીય ઓક્સિજન બનાવવું

પ્રથમ દોડમાં, મોક્સીએ 5 ગ્રામ ઓક્સિજન તૈયાર કર્યું.

કાર્બન ડાયોક્સાઇડમાંથી બનાવેલ ઓક્સિજન

mars

    નાસાના પર્સિશન રોવરે મંગળ પર તેનું કાર્ય શરૂ કર્યું છે. તાજેતરમાં, તેનું ચાતુર્ય હેલિકોપ્ટર ફ્લાઇંગમાં તમામ પડકારો હોવા છતાં સફળ થયું. આ પહેલા, રોવર પૃથ્વી પર મંગળના ઘણાં ચિત્રો પણ મોકલતો હતો અને મોકલી રહ્યો છે, પરંતુ તેના એક મોટા ઉદ્દેશ્યમાં સફળ થતાં રોવરે મંગળ પર શ્વાસ લેતા ઓક્સિજન ઉત્પન્ન કર્યું છે, જે ખૂબ જ વિશાળ છે અને તેને દૂરના માનવામાં આવે છે સિદ્ધિ.આ એક મોટી ઉપલબ્ધિ પણ છે કારણ કે આ ઓક્સિજન કાર્બન ડાયોક્સાઇડને બદલીને બનાવવામાં આવ્યું છે. અમેરિકન સ્પેસ એજન્સીના જણાવ્યા પ્રમાણે, બીજા કોઈ ગ્રહ પર પહેલીવાર આવું બન્યું છે. આ તકનીકી ડેમો 20 એપ્રિલના રોજ યોજાયો હતો. આ ભવિષ્યની શોધો માટેનો માર્ગ મોકળો કરી શકે છે.

મોક્સીએ તેને શક્ય બનાવ્યું

પર્સિવરન્સ રોવરે MOXIE નામના સાધનનો ઉપયોગ કરીને મંગળના વાતાવરણમાંથી કાર્બન ડાયોક્સાઇડ લઈને શુદ્ધ શ્વાસ લેતા ઓક્સિજન બનાવ્યું છે. મંગળ ઓક્સિજન ઇન-સીટુ રિસોર્સ યુટિલાઇઝેશન પ્રયોગ, એટલે કે MOXIE, એક સુવર્ણ કારની બેટરી જેવો આકાર આપતો બોક્સ  છે. તે રોવરની સામેની અંદર સ્થાપિત થયેલ છે. 'મિકેનિકલ ટ્રી' કહેવાતી આ વસ્તુ, કાર્બન ડાયોક્સાઇડના પરમાણુઓને તોડવા માટે વીજળી અને રસાયણશાસ્ત્રનો ઉપયોગ કરે છે. તે બાયપ્રોડક્ટ તરીકે કાર્બન મોનોક્સાઇડ પણ બનાવે છે.

5 ગ્રામ ઓક્સિજન, જેથી અંતરિક્ષયાત્રી 10 મિનિટ સુધી શ્વાસ લેશે

તેની પ્રથમ દોડમાં, મોક્સીએ 5 ગ્રામ ઑક્સિજન તૈયાર કર્યું. આ સામાન્ય પ્રવૃત્તિઓમાં રોકાયેલા અવકાશયાત્રી માટે 10 મિનિટ ઓક્સિજનનો શ્વાસ લેવાની બરાબર છે. મોક્સીના એન્જિનિયરો હવે વધુ ટેસ્ટ રનનો વિચાર કરી રહ્યા છે. તે કલાક દીઠ 10 ગ્રામ ઓક્સિજન બનાવવા અનુસાર તૈયાર કરવામાં આવી છે.

તેના પર પાતળા ગોલ્ડ કોટિંગ ખાતરી કરે છે કે તે ગરમીને ફેલાવશે નહીં અને રોવરને ગરમ કરશે નહીં. 18 ફેબ્રુઆરીએ સમજનારા લાલ ગ્રહ પર ઉતર્યા.

ખૂબ ઓક્સિજનની જરૂર પડશે

નાસાનો ઉદ્દેશ વર્ષ 2033 સુધીમાં માનવજાતને મંગળ પહોંચાડવાનો છે અને તે તેનાથી સંબંધિત તમામ પડકારોનો સામનો કરવાની તૈયારી કરી રહ્યું છે. આ પડકારોમાંથી એક મંગળ પર ઓક્સિજન ઉત્પન્ન કરવાનું હશે કારણ કે મંગળ પર આટલી મોટી માત્રામાં ઓક્સિજન વહન કરવું શક્ય નહીં હોય.આવી સ્થિતિમાં, મંગળ પર જ ઓક્સિજન બનાવવાની વ્યવસ્થા કરવામાં આવે તે ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ રહેશે. ઉલ્લેખનીય છે કે મંગળના પાતળા વાતાવરણમાં કાર્બન ડાયોક્સાઇડ ઘણો છે અને જો મંગળ પર ખૂબ ઑક્સિજન હોય તો પણ તે અવકાશમાં ઉડી જાય છે. મંગળથી પૃથ્વીનું અંતર 29.27 મિલિયન કિલોમીટર છે અને મંગળ સુધી પહોંચવામાં છથી આઠ મહિનાનો સમય લાગશે. આવી સ્થિતિમાં, મંગળ પર મોટા પાયે ઓક્સિજન બનાવવા માટે આ પ્રયોગની પસંદગી કરવામાં આવી છે.

આ રીતે ઓક્સિજન બનાવવામાં આવે છે

આ ઉપકરણ ઇલેક્ટ્રોલિસિસ પદ્ધતિનો ઉપયોગ કરીને અનંત ગરમીનો ઉપયોગ કરીને કાર્બન અને ઓક્સિજનને કાર્બન ઝાયક્સાઇડથી અલગ કરે છે. મંગળ પર આ ગેસની કોઈ અછત નથી કારણ કે ત્યાંનું 95% વાતાવરણ તેનાથી બનેલું છે. જ્યારે ત્યાંનો 95  ટકા વાતાવરણ નાઇટ્રોજન અને સજીવોથી બનેલું છે અને ઓક્સિજન ખૂબ જ નાનું છે. નાસાએ બુધવારે તેની સફળતાની ઘોષણા કરી છે. નાસાના સ્પેસ ટેનાસાના સ્પેસ ટેક્નોલ  મિશન ડિરેક્ટોરેટના એસોસિયેટ એડમિનિસ્ટ્રેટર જીમ રોયટર્સે કહ્યું કે, મંગળ પર કાર્બન ડાયોક્સાઇડને ઓક્સિજનમાં ફેરવવાનું આ પહેલું મહત્વનું પગલું છે. એવું કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે આ પ્રક્રિયા ફક્ત ભાવિ અવકાશયાત્રીઓ માટે ઓક્સિજન તૈયાર કરી શકશે નહીં, પરંતુ પરત પ્રવાસ માટે પૃથ્વીથી ઓક્સિજનના પરિવહનના કાર્યથી પણ છૂટકારો મેળવી શકે છે.